بانک تجارت

افتتاح پالایشگاه گاز بید بلند خلیج فارس با حمایت قاطع دولت و با هدف افزایش تولید گاز شیرین، کاهش مصرف فرآورده های نفتی و جایگزینی آنها با گازهای طبیعی، تولید گازهای پروپان، بوتان و میعانات گازی، صادرات محصولات جانبی، تامین گاز شهری، تامین اتان مورد نیاز واحدهای پتروشیمی و ایجاد اشتغال در منطقه گامی بلند در راستای اعتلای اقتصاد کشور و نمادی از شکست حصار تحریم‌های ظالمانه علیه کشور محسوب می شود.

ایران از لحاظ سوزاندن گازهای همراه با نفت جایگاه مناسبی ندارد و سوختن گازهای همراه نفت علاوه بر عدم‌النفعی که به دنبال دارد، آلودگی‌های زیست‌محیطی را ایجاد کرده و هزینه‌های غیرمستقیم را هم به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. از این رو، با توجه به نقشی که فلرینگ گازهای همراه نفت در آلودگی هوا دارند، توجه به آن، یکی از مسائل مهم و حیاتی کشورمان به شمار می‌رود.

دلاری که «فلر» می‌شود

با توجه به محدودیت‌های ناشی از تحریم، شاید نتوان تولید نفت در کشور را دقیق مشخص کرد اما اگر فرض را بر این بگیریم که شرکت ملی نفت ایران روزانه حدود چهار میلیون بشکه نفت تولید می‌کند، از این محل روزانه ۳۷ میلیون مترمکعب یا کمابیش یک میلیارد فوت‌مکعب گاز همراه سوزانده می‌شود که معادل یک فاز استاندارد پارس جنوبی است. حالا اگر بهای هر مترمکعب گاز صادراتی ایران را ۵۰ سنت در نظر بگیریم، با در نظر گرفتن این رقم برای هر مترمکعب گازی که روزانه در مشعل‌های واحدهای بهره‌برداری میدان‌های نفتی سوزانده می‌شود، تقریبا روزی ۲۰ میلیون دلار و سالانه شش میلیارد دلار دود می‌شود.

طرح جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه نفت در مشعل‌ها همواره در صدر دغدغه‌های اصلی مدیران و کارشناسان صنعت نفت ایران قرار داشته است اما متأسفانه به علت برخی محدودیت‌ها، هر بار در اولویت اجرا قرار نگرفت. هرچند در طول دهه‌های گذشته، چندین کارخانه گاز و گاز مایع یا همان NGL به بهره‌برداری رسیده است، اما فقط بخش کوچکی از گازهای همراه نفت از این طریق جمع‌آوری شده است.

مشکلات مربوط به تأمین منابع مالی و عدم گستردگی بازار مالی، نبود سازوکاری برای قیمت‌گذاری گازهای همراه نفت و وجود بازار انحصاری در فروش گازهای همراه نفت و خرید محصولات این گازها از جمله برق و گاز سبک، موانع اقتصادی پیش روی اجرای طرح جمع‌آوری گازهای همراه نفت است. با توجه به اهمیت حفظ محیط زیست و درآمدزایی برای کشور،‌ حالا چند سالی است که خاموشی این فلرها در دستور کار قرار گرفته تا طبق برنامه‌های تعیین شده،‌ گازهای همراه در مناطق مختلف نفتی از غرب کارون گرفته تا جزیره خارک جمع‌آوری شود.

بر اساس تکلیف برنامه ششم توسعه، ‌تا پایان اجرای این برنامه باید ۹۰ درصد گازهای همراه نفت به جای سوزانده شدن در مشعل‌ها، جمع‌آوری شود؛ برنامه‌ای که با وجود تحریم‌های شدید و محدودیت‌های اقتصادی موجود در صنعت نفت آغاز شده است. نقطه عطف این برنامه پالایشگاه بید بلند خلیج فارس است. این پالایشگاه با ظرفیت فرآورش روزانه بیش از ۵۶ میلیون مترمکعب گازهای همراه نفت سالانه ۱۳.۵ میلیون تن گاز ترش از ان‌جی‌ال ۹۰۰ و ۱۰۰۰ و ۲.۲۵ میلیون تن گاز شیرین از ان‌جی‌ال ۱۲۰۰ و ۱۳۰۰ دریافت خواهد کرد و در صورتی که این مجتمع با ظرفیت کامل فعالیت کند، سالانه ۷۰۰ میلیون دلار برای کشور درآمدزایی خواهد داشت.

پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس که خوراک خود را از گازهای همراه منطقه گچساران تامین می‌کند، قرار است پس از تبدیل آن، خوراک مورد نیاز پتروشیمی‌های منطقه در مسیر خط لوله گچساران را تامین کند. البته در کنار آن صادرات نیز در دستور کار قرار دارد. این پالایشگاه به‌عنوان بزرگ‌ترین تأسیسات جمع‌آوری و فرآورش گازهای همراه نفت کشور با دستور دکتر روحانی رئیس‌جمهور و با حضور دکتر زنگنه وزیر نفت، دولت‌آبادی مدیرعامل بانک تجارت و سایر مدیران بانک‌های عامل، مدیران و مسئولان استانی و مدیرعامل پتروشیمی خلیج فارس در روز دوم بهمن ماه در آستانه چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی افتتاح شد.

پالایشگاه بیدبلند قرار است سالانه ۱۰.۴ میلیون تن متان، ۱.۵ میلیون تن اتان، یک میلیون تن پروپان، ۰.۵ میلیون تن بوتان، ۰.۶ میلیون تن میعانات گازی، ۰.۹ میلیون تن گاز اسیدی تولید کند. متان تولیدی به شبکه سراسری گاز تزریق می‌شود و اتان نیز خوراک پتروشیمی گچساران خواهد بود که تأمین‌کننده خوراک صنایع پتروشیمی مسیر خط لوله اتیلن دنا است و مازاد آن به‌منظور تأمین خوراک برخی از مجتمع‌های پتروشیمی به منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر انتقال داده خواهد شد، اما با توجه به اینکه پتروشیمی گچساران هنوز آماده نیست، کل اتان تولیدی به منطقه ویژه منتقل می‌شود و بحث کمبود خوراک این منطقه تا زمانی که ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ وارد سرویس شود برطرف می‌شود. محصولات پروپان و بوتان نیز به‌منظور انجام صادرات به اسکله ماهشهر منتقل می‌شوند.

اشتغا‌ل‌زایی 15 هزار نفری احداث پالایشگاه بیدبلند

حدود ۸۵ درصد از خوراک پالایشگاه بیدبلند خلیج‌فارس گاز ترش است. با استحصال و فرآورش گاز ترش، گاز اسیدی از آن جدا می‌شود که گوگرد را باید از آن جدا کرد. بیش از ۶۵ میلیون یورو به این منظور هزینه شده است که این گاز اسیدی را دوباره تا حدی شیرین و به ایستگاه‌های تقویت گاز آغاجاری برای تزریق به چاه‌های نفت ارسال کند.

از مجموع سرمایه‌گذاری که در این پروژه از پیمانکاران، سازندگان، مشاوران، تأمین تجهیزات و همه عوامل اجرایی در این پروژه به‌کار گرفته شده بیش از ۶۵ درصد سهم ساخت داخل است. این پروژه ملی، در دوران ساخت و اجرا برای بیش از ۱۵ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغال‌زایی کرده است و پس از بهره‌برداری هم حدود یک هزار نفر در مجموعه مشغول به‌کار خواهند بود که بیش از ۷۵ درصد از مجموع این یک هزار نفر از نیروهای بومی استان خوزستان به‌ویژه شهرستان بهبهان هستند. نکته حائز اهمیت در اجرای این پروژه، ۶۳ میلیون نفر کارکرد بدون حادثه منجر به فوت است که از رکوردهای بسیار خوب این مجموعه است.

بانک تجارت، همراه حرفه‌ای صنعت نفت

این پروژه در زمینی به مساحت ۲۴۴ هکتار پالایشگاه در بهبهان و ۶۰ هکتار تاسیسات ذخیره سازی در ماهشهر است. برای احداث ‌پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس 4/3 میلیارد دلار هزینه شده که ۲.۲دهم میلیارد دلار از این مبلغ از صندوق توسعه ملی به ‌صورت تسهیلات تامین شده است. پالایشگاه بیدبلند با تامین سرمایه از سوی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به عنوان سهامدار اصلی و صندوق توسعه ملی و از طریق سندیکای بانک‌های سپه، ملت، تجارت، صنعت و معدن با عاملیت بانک سپه احداث شده است.

بانک تجارت با وجود تنگناهای حاصل از تحریم حدود 12 هزار میلیارد ریال گشایش اعتبارات اسنادی را برای این شرکت تصویب و اجرا کرده و با پرداخت 20میلیون دلار تسهیلات ارزی و همراهی با سندیکای بانک‌های حامی این پروژه با عاملیت پرداخت تسهیلات 300 میلیون دلاری از محل صندوق توسعه ملی همکاری گسترده‌ای را با هلدینگ خلیج فارس به عمل آورده است.

نگاه بلندمدت و هم‌راستا با برنامه‌های توسعه‌محور کشور همواره جزو برنامه‌های بانک تجارت به شمار می‌رود و فقره‌ی همراهی بانک تجارت با ابر پروژه پالایشگاه بید بلند گوشه‌ای از سیاست‌های اجرایی این بانک در مشارکت با شرکت‌های حوزه نفت، گاز و پتروشیمی است تا روشن شود، بیش از چهار دهه تعامل بانک تجارت و مجموعه وزارت نفت، افق‌های روشنی را محقق خواهد ساخت.

ویدئوی مربوط با گزارش

ــــــــــــــــــــــ

منابع:

سایت اینترنتی شرکت ملی نفت ایران

ماهنامه اکتشاف و تولید

خبرگزاری ایرنا

خبرگزاری ایسنا